Depresyon ve Anksiyete: Zihnin İkili Yükü


Özet Görüntüleme: 24 / PDF İndirme: 6

Yazarlar

  • Emel SUNAR
  • Meryem KARAAZİZ

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.15709637

Anahtar Kelimeler:

Depresyon, Anksiyete, Sessiz Çığlıklar

Özet

Depresyon, antik çağlardan itibaren bilinen bir ruhsal bozukluktur. M.Ö. 5. yüzyılda Hipokrat, depresyonu “melankoli” olarak tanımlamış ve bunun vücutta siyah safra birikiminden kaynaklandığını öne sürmüştür. Hipokrat’tan önceki dönemde ise depresyon doğa üstü güçlerle ilişkilendirilmiş ve acı vermek için gönderildiği düşünülmüştür. Orta Çağ’da depresyon genellikle dini inançlarla ilişkilendirilmiş, ancak İbn Sina gibi tıp alimleri depresyonu hem bedensel hem de ruhsal bir bozukluk olarak ele almıştır.19.yüzyılda Sigmund Freud, depresyonu psikoanalitik açıdan inceleyerek, içsel çatışmalar ve kayıplara karşı duyulan öfkenin depresyona yol açtığını savunmuştur. 20. yüzyılın ortalarında ise biyokimyasal araştırmalar, serotonin ve dopamin gibi nörotransmitterlerin depresyon üzerindeki etkilerini ortaya koymuştur. Depresyon en az 2 hafta süren çökkün duygudurum, enerji azlığı, istenç kaybı, bitkinlik, uyku ve iştah bozuklukları, karamsarlık ve intihar düşüncelerinin görüldüğü bir duygu durumdur. Depresyon gibi anksiyete de bireyin yaşamını olumsuz etkileyen yaygın bir ruhsal bozukluktur. Anksiyete, bireyin tehdit edici veya stresli bir duruma karşı geliştirdiği doğal bir tepki olarak tanımlanır. “Anksiyete” terimi, Latince “angere” fiilinden türetilmiş olup “boğulmak” veya “daralmak” anlamına gelir, bu da anksiyetenin yarattığı baskı hissini yansıtır. Hipokrat, anksiyeteyi bedensel dengesizliklerle ilişkilendirmiş, Orta Çağ’da ise doğaüstü güçlerle açıklanmıştır. Freud, anksiyeteyi bastırılmış duyguların bir sonucu olarak görürken, 20. yüzyılda biyolojik yaklaşımlar serotonin ve dopamin gibi nörotransmitterlerin etkisini ortaya koymuştur. Anksiyete; sürekli endişe, huzursuzluk, odaklanma güçlüğü, kas gerginliği ve uyku sorunları gibi belirtilerle kendini gösterir. Doküman analizi yöntemi kullanılarak gerçekleştirilecek bu çalışmada amacımız, depresyon ve anksiyetenin birbirini nasıl etkileyerek bireyler üzerindeki etkilerini şekillendirdiğini anlamak ve bu bozuklukların zihinsel sağlık, ilişkiler ve toplumsal yaşam üzerindeki yıkıcı etkilerini vurgulamaktır. Depresyon ve anksiyete, sıklıkla birlikte görülen ve birbirini pekiştiren iki bozukluktur. Depresyon, bireyin yaşam enerjisini ve motivasyonunu kaybetmesine yol açarken, anksiyete de sürekli bir endişe hali, korku ve huzursuzluk yaratır. Bu durum, bireylerin yalnızca içsel dünyasında değil, sosyal ve profesyonel yaşamlarında da ciddi aksaklıklara yol açar. Depresyon ve anksiyetenin bir arada varlığı, kişinin yaşam kalitesini büyük ölçüde düşürürken, aynı zamanda toplumsal ilişkilerde de derin çatlaklar oluşturabilir. Bu bağlamda, depresyon ve anksiyeteyi daha derinlemesine anlamak ve bu bozuklukların etkilerini minimize edebilmek için toplumsal bilinç ve farkındalık oluşturulması hedeflenmektedir. Ayrıca, bireylerin zihinsel sağlıklarını, psikolojik esnekliklerini, sağlıklı iletişim becerilerini ve toplumsal ilişkilerini güçlendirerek, daha dengeli ve huzurlu bir yaşam sürmelerine katkı sağlamak amaçlanmaktadır.

 

Referanslar

American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed.). American Psychiatric Association.

Beck, A. T. (1976). Cognitive therapy and the emotional disorders. International Universities Press.

Craske, M. G. (2003). Origins of panic disorder and its treatment: A cognitive-behavioral approach. Guilford Press.

Dixon, R. (2000). The role of religion in mental health care. Cambridge University Press.

Fava, G. A., et al. (2008). Depression and anxiety in the general population: Diagnostic overlap and the role of co-morbidity in clinical outcomes. The British Journal of Psychiatry, 192(4), 254-259.

Freud, S. (1926). The problem of anxiety. SE, 20, 131-138.

Hayes, S. C. (2004). Acceptance and commitment therapy: An experimental approach to behavior change. Guilford Press.

Heimberg, R. G. (1995). The nature and treatment of social phobia: A cognitive-behavioral perspective. Journal of Clinical Psychiatry, 56(Suppl), 24-30.

Kessler, R. C., et al. (2009). Lifetime prevalence and age-of-onset distributions of DSM-IV disorders in the National Comorbidity Survey Replication. Archives of General Psychiatry, 62(6), 593-602.

Marks, M. R., & Telch, M. J. (1996). The role of conditioning in the etiology of specific phobias. Journal of Abnormal Psychology, 105(3), 499-509.

Muris, P., et al. (2012). Selective mutism: A review and research agenda. Clinical Child and Family Psychology Review, 15(2), 98-112.

Rachman, S. (2004). Agoraphobia: The psychological theory of its development and treatment. Behavior Research and Therapy, 42(4), 433-452.

Seneca. (2015). On the shortness of life (C. D. Yonge, Trans.). CreateSpace Independent Publishing Platform.

Schneier, F. R. (1992). Social phobia: Epidemiology and the overlap with depression. Journal of Clinical Psychiatry, 53(Suppl), 35-40.

Stein, M. B., et al. (2002). Neurobiology of anxiety disorders: A review of the literature. The Journal of Clinical Psychiatry, 63(9), 43-54.

Wells, A. (1995). Meta-cognition and worry: A cognitive model of generalized anxiety disorder. Behaviour Research and Therapy, 33(11), 1235-1250.

Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40. https://doi.org/10.3316/QRJ0902027

Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 3(2), 77-101. https://doi.org/10.1191/1478088706qp063oa

Creswell, J. W. (2014). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (4th ed.). SAGE Publications.

Hofmann, S. G. (2012). Cognitive-behavioral therapy for depression and anxiety. Journal of Cognitive Psychotherapy, 26(4), 394-399. https://doi.org/10.1891/0889-8391.26.4.394

Silverman, D. (2016). Qualitative research (4th ed.). SAGE Publications.

Taylor & Francis. (2017). Academic research on depression and anxiety. Retrieved from https://www.taylorandfrancis.com

Beck, A. T. (1967). Depression: Clinical, experimental, and theoretical aspects. University of Pennsylvania Press.

Beck, A. T. (1976). Cognitive therapy and the emotional disorders. International Universities Press.

Beck, A. T., Steer, R. A., & Brown, G. K. (1996). Manual for the Beck Depression Inventory-II. Psychological Corporation.

Beck, A. T., Epstein, N., Brown, G. K., & Steer, R. A. (1988). An inventory for measuring clinical anxiety: Psychometric properties. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 56(6), 893-897.

Burns, D. D. (1980). Feeling good: The new mood therapy. New York: Plume.

Butcher, J. N., Dahlstrom, W. G., Graham, J. R., Tellegen, A., & Kaemmer, B. (1989). Minnesota Multiphasic Personality Inventory-2 (MMPI-2). University of Minnesota Press.

Clark, D. A., & Beck, A. T. (2010). Cognitive therapy of anxiety disorders: A practice manual and a program for research. Routledge.

Dugas, M. J., Freeston, M. H., & Ladouceur, R. (1998). Intolerance of uncertainty and obsessive-compulsive symptoms. Journal of Abnormal Psychology, 107(3), 586-595.

Foa, E. B., & Kozak, M. J. (1986). Emotional processing of fear: Exposure to corrective information. Psychological Bulletin, 99(1), 20-35.

Gross, J. J. (2002). Emotion regulation: Affective, cognitive, and social consequences. Psychophysiology, 39(3), 281-291.

Hayes, S. C., Strosahl, K. D., & Wilson, K. G. (1999). Acceptance and Commitment Therapy: An Experiential Approach to Behavior Change. The Guilford Press.

Linehan, M. M. (1993). Cognitive-behavioral treatment of borderline personality disorder. Guilford Press.

Martell, C. R., Dimidjian, S., & Herman-Dunn, R. (2010). Behavioral activation: A clinician’s guide. The Guilford Press.

Tjak, J. L., Morina, N., Topper, M., van den Hout, M. A., & Emmelkamp, P. M. (2015). The efficacy of acceptance and commitment therapy for anxiety and depression: A meta-analytic review. Journal of Anxiety Disorders, 28(5), 460-470.

Hisli, N. (1988). Beck Depresyon Envanteri’nin Türkçe geçerliliği ve güvenilirliği. Psikoloji Dergisi, 6(22), 118-122.

Kessler, R. C., Chiu, W. T., Demler, O., & Walters, E. E. (2005). Prevalence, severity, and comorbidity of 12-month DSM-IV disorders in the National Comorbidity Survey Replication. Archives of General Psychiatry, 62(6), 617-627.

Berking, M., & Whitley, B. (2014). Emotion regulation in psychotherapy: A practitioner’s guide. Springer.

Etkin, A., & Wager, T. D. (2007). Functional neuroimaging of anxiety: A meta-analysis of emotional processing in PTSD, social anxiety disorder, and specific phobia. American Journal of Psychiatry, 164(10), 1476-1488.

Alloy, L. B., & Abramson, L. Y. (1979). Judgment of contingency in depressed and nondepressed students: Sadder but wiser? Journal of Experimental Psychology: General, 108(4), 441-485.

İndir

Yayınlanmış

2025-06-20

Nasıl Atıf Yapılır

SUNAR, E., & KARAAZİZ, M. (2025). Depresyon ve Anksiyete: Zihnin İkili Yükü. ASES INTERNATIONAL JOURNAL OF HEALTH AND SPORTS SCIENCES (ISSN: 3023-5723), 3(1), 253–267. https://doi.org/10.5281/zenodo.15709637

Aynı yazar(lar)ın dergideki en çok okunan makaleleri